Hướng dẫn cách ghép cải tạo cây cà phê vối
Đây là biện pháp ghép cải tạo nhanh chóng hiệu quả tăng năng suất cây trồng một cách vượt trội trong thời gian ngắn. Đáp ứng nhu cầu trồng trên diện rộng tăng năng suất cải thiện đời sống cho bà con kỹ thuật ghép chồi cải tạo là hiệu pháp hàng đầu hiện nay tạo ra những cây giông cho năng suất cao vượt trội
Cây giống cà phê vối cũ trước đây hiện nay không còn mang lại hiệu quả kinh tế cao, năng suất cây trồng thấp và không có khả năng chống lại một số loại sâu bệnh, chất lượng hạt cà phê cũng không cao do hạt nhỏ, 100 nhân chỉ đạt được 13 – 14g nên việc thay thế những giống cà phê cũ này bằng một giống cà phê mới năng suất chất lượng cao là điều cần thiết.
Đây là biện pháp cải tạo nhanh chóng hiệu quả tăng năng suất cây trồng một cách vượt trội trong thời gian ngắn. Đáp ứng nhu cầu trồng trên diện rộng tăng năng suất cải thiện đời sống cho bà con kỹ thuật ghép chồi cải tạo là hiệu pháp hàng đầu hiện nay tạo ra những cây giông cho năng suất cao vượt trội. Những dòng vô tính được chọn lọc ghép là giống cà phê Tr4, giống cà phê Tr9 cho năng suất cao.
Làm thợ muốn hướng dẫn mọi người kỹ thuật ghép cải tạo cây cà phê bằng phương pháp tiến hành việc cấy ghép giống mới trên gốc của những cây cà phê vối cũ.
1. Đặc tính của cà phê vối
Cây cà phê vối có dạng cây gỗ hoặc cây bụi, chiều cao của cây trưởng thành có thể lên tới 10 m. Quả cà phê có hình tròn, hạt nhỏ hơn hạt cà phê arabica. Hàm lượng caffein trong hạt cà phê robusta khoảng 2-4%, trong khi ở cà phê arabica chỉ khoảng 1-2%.
Giống như cà phê chè, cây cà phê vối 3-4 tuổi có thể bắt đầu thu hoạch. Cây cho hạt trong khoảng từ 20 đến 30 năm. Cà phê vối ưa sống ở vùng nhiệt đới, độ cao thích hợp để trồng cây là dưới 1000 m. Nhiệt độ ưa thích của cây khoảng 24-29°C, lượng mưa khoảng trên 1000 mm. Cây cà phê vối cần nhiều ánh sáng mặt trời hơn so với cây cà phê chè.
Cà phê vối chứa hàm lượng caffein cao hơn và có hương vị không tinh khiết bằng cà phê chè, do vậy mà được đánh giá thấp hơn. Giá một bao cà phê canephora thường chỉ bằng một nửa so với cà phê arabica. Năm 2004 Việt Nam xuất khẩu trên 14 triệu bao cà phê loại này, chiếm gần một nửa lượng cà phê vối xuất khẩu của toàn thế giới (trên 30 triệu bao). Hiện nay gần 90% diện tích cà phê ở Việt Nam được trồng cà phê vối, 10% trồng cà phê chè, khoảng 1% còn lại được trồng cà phê mít (coffea excelsa).
2. Chuẩn bị
Tùy thuộc vào điều kiện khí hậu sinh thái của từng địa phương mà bạn chọn lựa những chồi ghép của các dòng vô tính mà nhà nước công nhận. Tiêu chuẩn của chồi ghép cần phải đạt được những chuẩn sau đây:
– Chọn chồi ghép từ chồi vượt
– Độ dài của chồi ghép từ 4 – 5 cm.
– Bảo quản chồi ghép tốt không để bị héo
– Lấy chồi trước thời điểm bón phân 7 – 10 ngày.
3. Thời vụ ghép cải tạo
– Ở các tỉnh Tây Nguyên thời gian cưa cây thích hợp nhất là vào tháng 3 cho đến tháng 4, khi cưa cần tiến hành việc cưa cách mặt đất chừng khoảng 30 – 35 cm mặt bị cưa nghiêng một gốc 45 độ theo hướng đông hoặc là đông bắc. Trước lúc cưa cần phải cắt tỉa cành và chồi già của cây đi và sau khi cưa xong phải dọn dẹp vườn cho thật sạch sẽ thu gom hết rác bỏ ra khỏi vườn tiến hành việc cày đất và xới đất sao cho thật tơi xốp trước khi ghép.
– Thời điểm ghép cây có thể tiến hành quanh năm nhưng thích hợp nhất là vào thời điểm tháng 5 hoặc tháng 6 hàng năm chừng khoảng 2 tháng sau khi cưa. Chồi khi đã đạt được những tiêu chuẩn như 1 – 2 cặp lá chồi có đường kính 6 – 8 mm có chiều cao khoảng 20 – 30 cm lúc này chúng ta có thể tiến hành ghép cây.
4. Kỹ thuật ghép thông thường– ghép hở có chụp
– Cắt bỏ phần ngọn và thân của chồi làm gốc ghép, cắt ngay thân cách nách 3 – 4 cm.
– Chẻ dọc ngay giữa thân một đoạn ngắn khoảng 2 cm.
– Với chồi ghép nên cắt vát thành hình nêm có độ dài 2cm, độ dài tương ứng với vết chẻ ở gốc ghép.
– Đặt gốc chồi ghép vào ngay vết chẻ sao cho vỏ của gốc ghép lẫn chồi ghép được áp chặt vào nhau.
– Dùng dây nilon để buộc chặt vết ghép, tiến hành buộc từ vòng ngoài sau đó quấn từ bên dưới lên.
– Ghép xong tiến hành việc bao kín chồi bằng túi nilon, với gốc ghép cần phải bao kín lại bằng túi giấy để ngăn không cho nước thấm vào
– Trên gốc ghép phân bố đều 2 – 3 chồi ghép.
Ghép cải tạo cây cà phê vối
5. Kỹ thuật ghép cải tạo – ghép kín không chụp
– Với phương pháp ghép này có thể tiết kiệm được chi phí bao nilon và bao giấy, chồi ghép có thể kiểm tra dễ hơn nhưng phải tiến hành trong mùa khô và thời điểm thời tiết thuận lợi.
– Trước khi ghép cần tiến hành việc xử lý chồi ghép, nên cắt bỏ hết lá trên chồi ghép rồi tiến hành ghép như thông thường ở giai đoạn cuối.
Dùng các loại dây ghép chuyên dùng để bọc kín lại toàn bộ chồi ghép, không cần bao chụp bên ngoài. Khi chồi ghép tiếp hợp với gốc ghép chúng bắt đầu sinh trưởng nên tiến hành bung chồi non ra khỏi dây ghép.
– Ghép xong chất lượng của cây không hề bị ảnh hưởng bởi giống của gốc ghép. Tỉ lệ sống của chồi là 90% những cây bị chết bà con nên tiến hành ghép bổ sung cho những lần sau cách lần đầu 20 – 30 ngày.
6. Chú ý khi ghép cải tạo cây cà phê vối
– Cây ghép không liên kết được giữa chồi ghép và gốc ghép sẽ có dấu hiệu kém sinh trưởng ít cành thứ cấp xuất hiện nhiều cành khô nên bà con hãy khắc phục tình trạng này bằng cách ghép 1 – 2 dòng vô tính khác nhau trên cùng một gốc ghép.
Xem thêm