Hướng dẫn kỹ thuật trồng hoa thiên lý tại gia
Hoa thiên lý là một loài cây quen thuộc với nông thôn Việt Nam, cây hoa thiên lý được sử dụng nhiều trong bữa ăn hàng ngày và được trồng rộng rãi. Người dân đô thị có thể trồng loài thực vật này bởi kỹ thuật trồng cây không khó.
Hoa thiên lý là một loài cây quen thuộc với nông thôn Việt Nam, cây hoa thiên lý được sử dụng nhiều trong bữa ăn hàng ngày và được trồng rộng rãi. Người dân đô thị có thể trồng loài thực vật này bởi kỹ thuật trồng cây không khó.
Hoa thiên lý có giá trị dinh dưỡng cao. Ở nông thôn, hoa thiên lý thường được trồng làm cây cảnh, lấy bóng mát, thưởng thức mùi thơm và làm thức ăn bổ sung hàng ngày. Những năm gần đây, nhu cầu tiêu thụ hoa thiên lý ở các thành thị rất lớn. Vì vậy, người dân một số nơi đã đưa cây thiên lý vào trồng tại nhà. Cây có thể được ươm trồng quanh năm, tuy nhiên để có trọn mùa hoa thu hoạch trong năm đầu, bà con nên trồng vào vụ xuân.
Nhân giống
Người trồng có thể dùng những đoạn dây bánh tẻ (không già quá và cũng không non quá) có đường kính 7 – 10 mm làm hom. Sau đó, bà con cần cắt mỗi hom dài khoảng 1m, chấm tro vào hai đầu vết cắt để chống chảy nhựa, mất nước và sát khuẩn và cuối cùng cần khoanh tròn phần phía dưới để lại 2 mắt phía trên và đem trồng.
Ngoài ra, người nông dân cũng có thể nhân giống bằng cách chọn những dây lươn mọc gần gốc, vùi đoạn sát gốc xuống đất, khoảng 15 – 20 ngày sau rễ sẽ mọc nhiều, chỉ cần cắt tách rời khỏi cây mẹ là có thể đem trồng.
Chú ý: khi trồng, người dân nên đào luôn cả đất xung quanh để tránh tổn thương rễ, khi trồng sẽ đảm bảo tỷ lệ sống cao hơn.
Chuẩn bị đất trồng và làm giàn
Chuẩn bị đất trồng: Bà con nông dân nên chọn đất pha cát, vị trí dễ tưới, tiêu nước. xung quanh không có cây to và núi cao che khuất. Đất cần được cày bừa kỹ, lên luống cao 40 – 50 cm, luống rộng 1,2m, rãnh giữa hai luống rộng 80 cm.
– Nơi hiếm đất, nhà ở đô thị, tối thiểu phải xây bồn cao 30cm, trong lòng rộng 30cm, dài 100cm. Đào sâu xuống đất 50cm, bốc đất lên, xếp xuống đáy 1 lớp vỏ Dừa (đã lấy nước uống), cứ 1 lớp xơ Dừa lấp 1 lớp đất 10cm (để dễ thoát nước và tạo phân bón cây sau này) rồi trồng bầu Thiên lý đã phát triển thành cây (dây Thiên lý dài 50cm), lấp đất kín bầu (vừa bằng mặt đất, cách thành bồn 30cm).
– Trường hợp làm giàn dưới thấp: Chọn nơi không có cây to hoặc không sát nhà cao tường che nắng. Tối thiểu cũng phải có ánh nắng chiếu trực tiếp được 4 – 6 giờ mỗi ngày. Làm giàn hơi nghiêng vào góc có nắng chiếu.
– Trường hợp làm giàn trên nóc nhà cao tầng: Nên làm giàn hơi nghiêng kiểu nhà 2 mái độ dốc khoảng 8 – 100 vừa tránh gió lớn vừa hứng được ánh nắng cả ngày; buộc dây cho Thiên lý leo lên (khi cây chưa lên đến giàn, mỗi tuần phải thả chùng dây 1 lần để kiểm tra rệp), khi cây leo lên giàn đã tỏa nhánh thì không cần dây dẫn nữa.
Tiến hành trồng
Đối với cây được nhân bằng cách vùi đoạn sát gốc xuống đất để tạo rễ, người trồng cần tiến hành tách rời cây giống khỏi cây mẹ, đào luôn cả đất và rễ đem trồng vào hố trồng. Đối với cây giống được nhân bằng hom, bà con nên đặt phần khoanh tròn của hom xuống, lấp đất chừa lại 1-2 mắt mằm phía trên mặt đất và nén chặt. Sau khi trồng xong, cây cần được tưới nước đủ ẩm và rào bảo vệ.
Chăm sóc
Người dân cần chọn những chồi tốt nhất làm dây cái cho leo lên giàn, những dây phát triển kém nên cắt bỏ. Cây phải được đảm bảo đủ ẩm, khi úng cần phải tiêu nước ngay.
Khi cây leo cao được 2m, người trồng cần tiến hành bón thúc bằng nước giải pha loãng 1/20 (1 lít nước giải pha với 20 lít nước1) tưới cách gốc 60 cm. Khi cây nằm trên giàn 30 – 50 cm, bà con mới cho cây phát triển nhánh, chủ động dẫn nhánh toả kín giàn, tránh để các nhánh quấn vào nhau.
Khi cây thiên lý cho hoa, người nông dân cần bón phân bổ sung cho cây. Rễ thiên lý là loại rễ ăn cạn nên khi bón phân không cần xới xáo, chỉ cần rãi phân và sau đó phủ lên một lớp mùn và lá khô. Bình quân mỗi tháng, cây cần được bổ sung phân một lần, khoảng 5 – 10 kg phân chuồng hoai + 100 – 150 g NPK (16- 16 – 8) cho một gốc.
Người trồng có thể thu hoạch hoa thiên lý khi chùm nụ hoa gần nở (khoảng 1 ngày trước khi nở hoa), nên tiến hành thu hoa vào buổi sáng sớm, 3 ngày thu hoạch 1 lần. Sauk hi thu hoạch xong, nếu chưa vận chuyển ngay, bà con nên rải hoa ra, giữ trong bóng tối để hạn chế hoa nở.
Xem thêm