Hướng dẫn kỹ thuật chiết cành cơ bản
Chiết cành là phương pháp nhân giống vô tính cây trồng bằng cách cho một cành hay một đoạn cành ra rễ trên cây, sau đó tách khỏi cây mẹ, đem trồng thành cây mới.
Chiết cành là phương pháp nhân giống vô tính cây trồng bằng cách cho một cành hay một đoạn cành ra rễ trên cây, sau đó tách khỏi cây mẹ, đem trồng thành cây mới.
1. Khái niệm cơ bản về chiết cành
– Dù bạn chiết cây nào đi nữa thì nguyên tắc và cách làm cũng giống nhau thôi. Tức là bạn sẽ làm gián đoạn đường vận chuyển nhựa luyện khiến cho cây buộc phải phát sinh rễ hòng cứu vãn sự sống! Giải thích ngắn gọn là thế này: Khi tầng tế bào sinh mô và đường tải nhựa luyện từ lá xuống dưới bị cắt đứt, nhựa luyện bị ứ lại sẽ kích thích bật rễ ra để lấy nhựa nguyên.
– Lưu ý rằng bạn cần cạo sạch tầng sinh mô, tức là màng mỏng sát lớp vỏ cây khi bạn bóc ra. Nếu tầng sinh mô vẫn còn nó sẽ tự sinh ra vỏ cây để nối lại đường vận chuyển nhựa -> không phát rễ.
– Chiết cành là một hình thức nhân giống cây ăn quả mà cây con vẫn giữ nguyên được các đặc tính di truyền của cây mẹ. Cây chiết sinh trưởng, phát triển nhanh, thân cây thấp, tán gọn dễ chăm sóc, ra quả sớm và nhanh cho thu hoạch. Vì vậy chiết cành là phương pháp nhân giống vô tính đơn giản, dễ làm, tỷ lệ sống cao, thuận tiện cho việc chuyển giao giống tốt cho các hộ làm vườn quy mô nhỏ. Song chiết cành cũng có hạn chế nhất định như cây chiết nhanh cỗi, cây không vững vàng, hệ số nhân giống thấp và gây tổn thương cây mẹ. Song nếu được chăm sóc cẩn thận cây chiết vẫn có thể sống tốt.
– Lưu ý chung:
- Chọn cành bánh tẻ (không non không già) chiết là dễ nhất.
- Để nhiều lá nhất có thể, lá nhiều thì nhựa luyện sẽ nhiều, nhanh phát rễ. Đối với tất cả các loại cây, bạn đừng vặt lá khi chiết.
- Không được bó bầu kín mít.
- Không chiết cành khi lá còn non.
- Khoanh vỏ có bề rộng > đường kính cành một chút.
- Nên đợi vài ngày cho vết cắt khô nhựa rồi mới bó bầu, tránh vết thương nhiễm khuẩn.
– Thời vụ chiết:
- Vụ xuân hè: chiết vào tháng 3 và 4.
- Vụ thu đông: chiết vào tháng 9.
2. Các phương pháp chiết cành
– Phương pháp bó bầu: Bó bầu là phương pháp truyền thống.
- Ưu điểm là an toàn, dễ chăm sóc, dễ thành công. Nhược điểm là không sắp xếp được bộ rễ cho xòe ra.
- Lưu ý quan trọng khi bó bầu: Bầu phải thật chắc chắn, nếu bầu lỏng rễ con dễ bị đứt. Không được bó bầu kín mít. Rễ cũng cần oxy để thở. Ngoài ra môi trường yếm khí dễ phát sinh nấm mốc. Quan niệm bó bầu kín mít để khỏi phải tưới là rất sai lầm.
– Phương pháp Air layering:
- Ưu điểm của phương pháp này là bộ rễ xòe đều rất đẹp. Nhược điểm là đất dễ bị khô nên ở miền Bắc chỉ có thể làm vào mùa xuân hoặc bạn cần có hệ thống phun sương liên tục thật tốt.
- Các bước thực hiện:
Bước 1: Lột vỏ. Nhớ cạo sạch lớp màng mỏng bên dưới vỏ bởi đó là tầng sinh mô có khả năng chữa lành vết thương.
Bước 2: Bôi thuốc kích thích ra rễ (có thể dùng N3M bán ở các cửa hàng thuốc bảo vệ thực vật, 25k/lọ nhỏ) và đợi 2 ngày cho vết cắt khô.
Bước 3: Dùng một cái khay đặt vào chỗ khoanh vỏ như hình dưới.
Bước 4: Cố định khay và trải xơ dừa có trộn B1 lên khay.
Bước 5: Sau một thời gian, rễ sẽ như thế này. Chúng ta chỉ việc cắt ra và đem trồng.
