Hướng dẫn kỹ thuật chiết cành bưởi
Trong kỹ thuật nhân giống bưởi, thì chiết cành đang tỏ ra vượt trội với các hình thức khác, do cây giống kế thừa tối ưu đặc tính tốt của cây mẹ, tỷ lệ thoái hóa thấp, thời gian cho thu kéo dài đến 20-30 năm.
Trong kỹ thuật nhân giống bưởi, thì chiết cành đang tỏ ra vượt trội với các hình thức khác, do cây giống kế thừa tối ưu đặc tính tốt của cây mẹ, tỷ lệ thoái hóa thấp, thời gian cho thu kéo dài đến 20-30 năm.
Chiết cành là phương pháp nhân giống vô tính, bằng cách kích thích rễ mọc ra từ một cành thuộc cây mẹ, sau đó cắt rời phần phía dưới rễ để tạo ra cây con độc lập. Để rễ khởi phát có 2 cách :
- Một là kéo một phần cành chìm xuống mặt đất
- Hai dùng bùn dẻo, giá thể quấn quanh vùng tổn thương.
Sau đây, Làm thợ xin chia sẻ đến mọi người kĩ thuật chiết cành bưởi đầy đủ và đúng cách giúp nhà nông đạt hiệu quả cho quá trình nhân giống cây trồng
1. Chuẩn bị dụng cụ
- Vật liệu bó bầu : đất bùn
2. Thời vụ chiết
– Đầu xuân ra giêng tháng 2, thời tiết mát mẻ độ ẩm vừa đủ là thời điểm thích hợp nhất để chúng ta nhân giống. Bởi lúc này cây đang sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ nhất, cũng như người làm giống sẽ định hình được cây sẽ cho quả tại cành nào.
– Ngoài ra để có giống bưởi vào vụ thu người ta cũng có thể chiết cành vào cuối hè tháng 8. Tuy nhiên lúc này cần tránh thực hiện vào những ngày mưa kéo dài, trời quá nóng để nâng cao tỷ lệ ra rễ và giảm thiếu mầm bệnh tấn công
– Với trường hợp, cây bưởi đang ở thời kì lấy quả là chính, thì chỉ nên chiết vào tháng 4- khi mà quả non đã định hình, bất đắc dĩ thì thêm một vụ vào cuối tháng 8 khi mùa mưa kết thúc mới đảm bảo tỷ lệ cành ra rễ
3. Kỹ thuật chiết cành bưởi đúng cách
– Chọn cành chiết và chuẩn bị đất quấn
Nên lựa những cành trên cây mẹ khỏe mạnh không bị sâu bệnh, cây độ tuổi khoảng 5-10 năm là hợp lý ( bởi cây có sức sống ổn định, cành tán phát triển mạnh mẽ, cũng như biết được giá trị thực tế của cây chọn làm giống: cao hay thấp, chất lượng quả thu hoạch có ngon hay không
Cành chiết được chọn
- Có 2 đến 3 nhánh, bánh tẻ ( không non cũng không già )
- Chiều cao 40-50cm
- Đường kính 3cm
– Chuẩn bị đất cuốn hoặc giá thể
Lấy đất bùn tốt nhất là lấy từ ao hồ lên ( hoặc giá thể chuyên để nhân giống ), sau đó đem phơi ải 1-2 ngày cho dẻo quánh lại.
Có nhiều người hỏi tại sao phải lấy bùn mà không phải đất mịn trộn với nước ?
Bởi bùn chứa nhiều đất hữu cơ dễ hấp thụ, tuy nhiên phải được phơi ải để loại bỏ các loại vi khuẩn, cũng như phải trộn với rơm khô để tăng độ bám khi quấn bầu
– Khoanh vỏ kích thích rễ
Bước 1 Chuẩn bị một con dao thật sắc, đã được khử trùng
Bước 2 Tại vị trí muốn kích thích rễ mọc ra, khứa 2 vòng tròn liên tiếp cách nhau 4cm, vết cắt chạm đúng đến tầng sinh gỗ.
Bước 3 Cạo thật sạch phần vỏ ở giữa hai điểm khứa, yêu cầu vết khứa phải gọn gàng không bị nát để tránh bị thối và sâu bệnh hại tấn công sau này.
Theo các chuyên gia để cây con nhanh chóng ra rễ thì việc làm sạch phần vỏ là rất quan trọng bởi nó sẽ giúp xitikinin không chuyển tiếp được phần ngọn qua mạch dẫn ở vỏ. Từ đó giúp tỷ lệ giữa Auxin và Xitikinin thay đổi nên rễ mọc nhanh hơn
Đồng thời bà con nên để vết cắt khô lại rồi mới tiến hành bước bỏ bầu đất, thường để phơi 1 ngày là tốt nhất.
– Bó bầu đất
Công việc tiếp theo của chúng ta là đắp đất thật kín xung quanh bằng bùn đã chuẩn bị từ trước.
Ở bước này ta cần lưu ý quấn chặt , với lượng bùn vừa đủ nếu to quá thì bầu đất sẽ rất dễ vỡ tuột, nhỏ quá lại không cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cành chiết.
Dùng nilon độ dày vừa đủ để bao lấy phần đất đã quấn trước đó, nên dùng nilon màu trắng để tiện quan sát quá trình phát triển của rễ
Cuối cùng cố định lại bằng dây 2 đầu, làm chặt phần phía trên để nước mưa không làm trôi bầu đất, trong khi phần phía dưới buộc hờ để có không khí lưu thông và dễ thoát nước
Trong trường hợp do thời gian gấp rút, để việc trồng bưởi đúng mùa vụ bà con có thể phun hóa chất hỗ trợ như N3M, Super root hay Atonik … để rễ mọc nhanh hơn.
– Cắt cành và ra rọ
Sau khoảng 3 tháng cây đã ra rễ đầy đủ, khi nhìn qua lớp nilon bạn có thể thấy rễ đã chằng chịt hoặc thậm chí còn đâm xuyên qua chúng ta sẽ thực hiện việc cắt cành ( phải thật nhẹ nhàng không làm vỡ mất bầu đất).
Với bưởi chiết cành bà con có thể mang cây con đem trồng luôn. Tuy nhiên để đảm bảo tỷ lệ sống tốt nhất ta nên đưa vào bầu và để ươm 1-2 tháng.
Việc chăm sóc cây ươm: cần thường xuyên bổ sung lượng nước cần thiết kết hợp việc bón phân, nhặt có và chăm sóc sâu bệnh. Có thể pha Urê 0.05 kg+ Kali 0.05kg + Lân 0.1 kg pha với 10 lít nước tưới đều quanh mỗi gốc mỗi lần cây con cần bổ sung độ ẩm.
Nhìn chung, chiết cành bưởi được coi là cách nhân giống khá hoàn hảo để tạo ra những cây con khỏe mạnh giữ được các yếu tố di truyền từ cây mẹ, giúp quả sau này đảm bảo được năng suất và chất lượng sau này.
4. Chú ý
– Lưu ý tránh chiết vào tháng 2 sẽ ảnh hưởng đến số lượng lộc chính của cây, khiến hoa tạo ra ít . Hay tháng 10 là giai đoạn quả đang vào nước , chiết lúc này sẽ khiến độ ngọt của bưởi giảm xuống.
– Các bạn phải xác định cành bưởi để chiết không đơn thuần là để làm giống mà còn là cách định hình tán cây
– Tránh tình trạng chiết phá, tức là làm giống ở mọi vị trí có thể khiến cây bị thui chột và không có khả năng vực lại năng lực sống.
– Có thể tận dụng nhánh xấu, đơn lẻ còi cọc, cành vượt để làm giống. Tránh sử dụng các cành lớn cấp 2, cành hữu ích, cành thuộc nhánh chính của cây, trồi ngọn… hay các cành nằm sâu bên trong tán cây, khuất sáng.
Xem thêm